Tinh trùng được định nghĩa là một thành phần của tinh dịch, là yếu tố quyết định tới khả năng sinh sản của đàn ông. Tinh trùng nam giới được tinh hoàn sản xuất đều đặn hàng ngày, được lưu giữ trong túi tinh trộn lẫn cùng với một số chất dịch khác để tạo thành tinh dịch sau đó được xuất ra khỏi cơ thể khi có cực khoái. Mọi bất thường về tinh trùng đều có thể ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản đàn ông. Cùng tìm hiểu về tinh trùng trong nội dung bài viết dưới đây.
TÌM HIỂU VỀ TINH TRÙNG: ĐỊNH NGHĨA TINH TRÙNG LÀ GÌ?
Tinh trùng chính là các tế bào sinh sản của đàn ông, mang bộ nhiễm sắc thể đơn bội (có 23 nhiễm sắc thể). Tinh trùng được biệt hóa cao để thực hiện chức năng sinh sản là di chuyển trong hệ thống đường sinh dục nữ, nhận biết trứng và thụ tinh.
-
01. Kích thước và hình dạng của tinh trùng
– Tinh trùng bình thường có đầu hình oval và một đuôi.
– Tinh trùng trưởng thành có kích thước rất nhỏ, 65-70 µm nên không thể nhìn thấy tinh trùng bằng mắt thường.
-
02. Cấu tạo tinh trùng
Gồm 3 phần: Đầu, phần thân và phần đuôi.
– Phần đầu: Có chứa nhân, màng sinh chất. Phần đầu dài 5µm, phía trước có cực đầu và phía sau có cực cuối, ở giữa là nhân mang các chất liệu di truyền.
– Thân tinh trùng gồm: Ty thể, các axoneme, các vi ống và bao trung tâm. Thân tinh trùng có chiều dài 5µm, rộng 1 µm, gồm 1 trục giữa và quanh trục giữa có dây xoắn mầu, 2 đầu là các trung thể. Bọc quanh khúc giữa là một màng mỏng nguyên sinh chất.
– Phần đuôi tinh trùng: Phần đuôi chiều dài 40µm. Đuôi được tạo thành bởi các sợi dây dài gồm 1 cặp dây trung tâm được bao quanh bởi 2 vòng, mỗi vòng có tới 9 dây. Bao đuôi sẽ mỏng dần cho tới khi chúng chỉ còn là 1 lớp màng tế bào mỏng bao bọc phần cuối đuôi. Đuôi mỏng dần và thon giúp tinh trùng có thể quẫy đuôi và di chuyển tìm trứng được thuận lợi.
-
03. Đời sống tinh trùng
Quá trình sinh tinh bắt đầu từ khi đàn ông dậy thì và tiếp diễn cho đến khi chết. Tuy nhiên thì số lượng, chất lượng tinh trùng giảm dần theo tuổi tác. Hàng ngày có khoảng 120 triệu tinh trùng được sản sinh ra từ các tinh bào trong các ống sinh tinh, sau đó chúng di chuyển vào mào tinh trải qua giai đoạn trưởng thành cuối cùng trước khi được xuất tinh.
Khi phóng tinh, tinh trùng sẽ được đẩy từ ống dẫn tinh qua đường niệu đạo ra khỏi dương vật. Tinh trùng chỉ chiếm tỷ lệ khoảng 1% trong tinh dịch khi xuất ra nhưng mỗi lần đàn ông phóng tinh, tinh dịch mang theo 100 – 600 triệu tinh trùng. Lượng tinh dịch mỗi lần phóng tinh dao động từ 2 – 4 ml. Tỷ lệ hoạt động tinh trùng lúc mới phóng tinh khoảng 80%. Nó có thể sống khoảng 3 – 5 ngày ở trong vòi trứng và tử cung.
Nếu như không được xuất tinh, tinh trùng sẽ chết, được hấp thụ bởi các biểu mô của mào tinh.
CÁC BỆNH LÝ TINH TRÙNG THƯỜNG GẶP
-
01. Tinh trùng yếu
Tinh trùng yếu là tình trạng số lượng tinh trùng mỗi lần xuất tinh rất ít, độ di chuyển chậm hoặc không di chuyển,… ảnh hưởng trực tiếp đến việc sinh con của đàn ông. Tuy nhiên người bệnh không thể biết mình mắc bệnh cho đến khi đi khám.
-
02. Tình trùng loãng
Tinh trùng loãng là mật độ tinh trùng trong tinh dịch thấp. Về cảm quan bạn có thể nhận thấy tinh dịch lúc đầu có thể lỏng như nước lã sau trong như nước vo gạo, hơi nhầy.
-
03. Tinh trùng vón cục
Tinh trùng vón cục là hiện tượng xuất tinh xuất hiện hạt nhỏ bằng hạt cơm, bóp nhẹ vào sẽ thấy nát ra. Nhóm đối tượng thường mắc phải là nam thanh niên trong độ tuổi từ 20 – 30.
-
04. Tình trùng có máu
Tinh trùng có máu là hiện tượng tinh dịch có màu đỏ, màu hồng, nâu đỏ. Hay còn được gọi là xuất tinh ra máu.
CÁC NGUYÊN NHÂN DẪN TỚI CÁC BỆNH VỀ TINH TRÙNG
Quá trình sản xuất tinh trùng của đàn ông là một quá trình phức tạp, cần sự hoạt động bình thường của các bộ phận liên quan như là tinh hoàn, vùng dưới đồi, tuyến yên,… Bất kì vấn đề nào xảy ra trong quá trình này đều ảnh hưởng tới sự sản xuất cũng như sức khỏe của tinh trùng. Nguyên nhân phổ biến bao gồm:
– 01. Giãn tĩnh mạch thừng tinh: Giãn tĩnh mạch thừng tinh là nguyên nhân thường gặp nhất gây vô sinh ở đàn ông do làm suy giảm chất lượng tinh trùng.
– 02. Nhiễm trùng: Một số nhiễm trùng có thể gây ảnh hưởng tới quá trình sản xuất tinh trùng, sức khỏe tinh trùng hoặc tạo ra các sẹo cản trở con đường vận chuyển tinh trùng như viêm mào tinh hoàn – tinh hoàn, các bệnh lây truyền qua đường tình dục,…
– 03. Bệnh tự miễn: Rất hiếm gặp, xảy ra khi kháng thể tấn công và tiêu diệt tinh trùng.
– 04. Sự xuất hiện của các khối u: Sự xuất hiện của khối u có thể gây mất cân bằng nội tiết, ảnh hưởng tới tinh trùng hoặc quá trình điều trị các khối u gây ảnh hưởng.
– 05. Mất cân bằng nội tiết: Nội tiết tố là thành phần không thể thiếu trong quá trình sản xuất tinh trùng nên sự mất cân bằng nội tiết có thể gây tổn hại tới quá trình này.
– 06. Thuốc điều trị: một số thuốc có thể gây hại tới quá trình sinh tinh và làm giảm khả năng sinh sản ở đàn ông.
– 07. Nguyên nhân khác: rối loạn di truyền, dị tật bẩm sinh,… đều có thể ảnh hưởng tới khả năng sinh sản.
ĐIỀU TRỊ VÀ PHÒNG TRÁNH CÁC BỆNH VỀ TINH TRÙNG
Khi mắc bệnh về tinh trùng, các bác sĩ có thể sẽ đề xuất một số phương pháp điều trị phù hợp như:
– 01. Sử dụng thuốc kháng sinh: dùng để điều trị các bệnh lý viêm nhiễm
– 02. Áp dụng liệu pháp hormone và thuốc nội tiết: Khi bị mất cân bằng nội tiết tố
– 03. Phẫu thuật điều trị: Nếu nguyên nhân xảy ra do bị giãn tĩnh mạch tinh hoàn hoặc tắc ống dẫn tinh.
Ngoài ra, đàn ông có thể cải thiện tinh trùng bằng cách:
– 01. Duy trì cân nặng hợp lí: Một số các nghiên cứu cho thấy tăng chỉ số khối của cơ thể có liên quan mật thiết với sự suy giảm chất lượng và khả năng di động của tinh trùng.
– 02. Duy trì chế độ ăn lành mạnh: Nên lựa chọn nhiều các loại rau xanh cùng với trái cây giàu chất chống oxy hóa để có thể cải thiện sức khỏe của tinh trùng.
– 03. Phòng tránh các bệnh lây truyền qua đường tình dục: Các bệnh lây truyền qua con đường tình dục (chẳng hạn chlamydia và lậu) có thể gây ra tình trạng vô sinh cho đàn ông. Để phòng tránh, nên chung thủy 1 vợ 1 chồng, sử dụng bao cao su mỗi khi quan hệ.
– 04. Tránh căng thẳng: Căng thẳng làm giảm khả năng hoạt động tình dục, ảnh hưởng tới các nội tiết cần cho việc sản xuất tinh trùng.
– 05. Sống năng động hơn: Hoạt động thể chất có thể giúp làm tăng hoạt độ của những enzyme chống oxy hóa từ đó giúp bảo vệ cho tinh trùng.
– 06. Không hút thuốc lá: Việc hút thuốc lá có hại tới rất nhiều khía cạnh sức khỏe, bao gồm cả sức khỏe tinh trùng.
– 07. Hạn chế đồ uống có cồn: Rượu cùng với các đồ uống có cồn có thể làm giảm nồng độ testosterone, ảnh hưởng tới tinh trùng.
– 08. Cẩn thận độc tố: Phơi nhiễm với thuốc trừ sâu, chì, các chất độc khác có thể ảnh hưởng tới số lượng, chất lượng tinh trùng. Nếu như đàn ông bắt buộc phải làm việc, tiếp xúc độc chất, hãy mặc quần áo và trang bị bảo hộ, tránh để da tiếp xúc trực tiếp hóa chất.
– 09. Mặc thoáng mát: Tăng nhiệt độ ở bìu có thể gây hại tới quá trình sản xuất tinh trùng. Không mặc đồ lót chật, giảm thời gian ngồi, hạn chế xông hơi, tắm nước nóng, hạn chế để bìu tiếp xúc với các vật ấm nóng có thể giúp cải thiện chất lượng tinh trùng.
Qua những thông tin tìm hiểu về tinh trùng, hi vọng đàn ông đã có cái nhìn tổng quát nhất về chúng. Tinh trùng bị bệnh cũng là lúc “báo động đỏ” cho vấn đề về sức khỏe sinh sản. Hãy khám để các bác sĩ có thể phát hiện sớm, điều trị kịp thời, phòng tránh những tác hại nghiêm trọng có thể xảy ra.
Hãy đến với Phòng khám Đa khoa 52 Nguyễn Trãi, địa chỉ tại 52 Nguyễn Trãi – Q. Thanh Xuân – Hà Nội để được thăm khám và tư vấn, điều trị tốt nhất. Số điện thoại để đặt lịch: 024.3511.1111 – 036.933.5252 hoặc click [TẠI ĐÂY]
Gửi câu hỏi tư vấn cho chuyên gia
Bác Sĩ Chuyên Khoa II Nguyễn Quang Cừ
Nguyên Trưởng phòng khám Tiết niệu sinh dục
Hơn 40 năm kinh nghiệm tại bệnh viện Việt Đức
